ปัญหาของการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ในระดับครัวเรือนของหมู่บ้านโคกล่าม-แสงอร่าม ตำบลกุดหมากไฟ อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อรรถศาสตร์ วิเศียรศาสตร์

คณะเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี

อาจารย์ ดร.วิบูล เป็นสุข

คณะเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี

นายวรวิทย์ ศรีสำราญ

สำนักงานพื้นที่อนุรักษ์ 10 อุดรธานี กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

คำสำคัญ

ทัศนคติ, ก๊าซชีวภาพ, เศรษฐกิจหมุนเวียน

บทคัดย่อ

การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาทัศนคติที่มีต่อการใช้เทคโนโลยีก๊าซชีวภาพ 2) เพื่อศึกษาผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ในระดับครัวเรือน และ3) เพื่อศึกษาปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาของการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ในครัวเรือน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามกับสมาชิกกลุ่มก๊าซชีวภาพทั้งหมด จำนวน 24 ราย เพื่อให้ได้ข้อมูลทัศนคติและผลที่เกิดขึ้นจากใช้ก๊าซชีวภาพ และใช้วิธีการสนทนากลุ่ม โดยเก็บข้อมูลจากตัวแทนสมาชิกกลุ่มก๊าซชีวภาพ จำนวน 10 ราย เพื่อให้ได้ข้อมูลปัญหาและแนวทางในแก้ไขปัญหาของการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ในครัวเรือน จากการสำรวจ พบว่า เกษตรกรมีทัศนคติต่อการใช้เทคโนโลยีก๊าซชีวภาพในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (x ̅ = 2.23) และยังพบว่าการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์มีผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ในระดับครัวเรือน อยู่ในระดับน้อยที่สุด (x ̅ = 1.31) อย่างไรก็ตามการส่งเสริมให้เกษตรกรใช้ก๊าซชีวภาพที่ผลิตจากมูลสัตว์ อาจเกิดปัญหาในช่วงแรก คือ การขาดแรงงานที่มีทักษะในการก่อสร้างบ่อในขั้นตอนเริ่มต้น นอกจากนี้ เกษตรกรยังขาดความรู้และยังไม่มีความเชี่ยวชาญในการดูแลรักษาบ่อ เมื่อเกิดปัญหาบ่อรั่วซึม ดังนั้นควรจัดให้มีการให้ความรู้ในการดูแลรักษาและการซ่อมแซมเบื้องต้นให้กับเกษตรกร

reference

[1] นรารัชต์พร นวลสวรรค์ และวนัสพรรัศม์ สวัสดี. (2561). การผลิตก๊าซชีวภาพจาก เทคโนโลยีบำบัดน้ำเสีย. วารสารเทคโนโลยีอุตสาหกรรม, 14(1), 74-85.
[2] เพชรรัตน์ ใจบุญ. (2558). การผลิตก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ร่วมกับหญ้าข้าวนก. การประชุมสัมมนาเชิงวิชาการรูปแบบพลังงานทดแทนสู่ชุมชนแห่งประเทศไทยครั้งที่ 8, หน้า 66-68. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
[3] สมพร ปานดำ. (2564). BCG Model กับ อาชีวศึกษาไทย. วารสารวิชาการสถาบันการอาชีวศึกษาภาคใต้ 1, (6)2, 13-22.
[4] เอนก สาวะอินทร์ ฌานิกา แซ่แง่ ชูกลิ่น และกัตตินาฏ สกุลสวัสดิพันธ์. (2564). การ พัฒนาระบบผลิตก๊าซชีวภาพจากเศษข้าวโดยถังปฏิกรณ์ไร้อากาศแบบแผ่นกั้นประยุกต์ (MABR). วารสารวิชชา, 40(1), 121-134.
[5] สุชน ตั้งทวีวิพัฒน์ องอาจ ส่องสี บุญล้อม ชีวะอิสระกุล และ กัญญารัตน์ พวกเจริญ. (2563). การใช้ก๊าซชีวภาพจากมูลสุกรเป็นพลังงานทดแทนผลิตกระแสไฟฟ้าในชุมชนของ โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง. วารสารเกษตร, 36(3), 365-375. [6] Hussaro, K., Intanin, J., and. Teekasap, S. (2017). Biogas Production from Food Waste and Vegetable Waste forthe Sakaew Temple Community Angthong Province Thailand. GMSARN International Journal, 11, 82-89.
[7] อรรถศาสตร์ วิเศียรศาสตร์ ระพีพรรณ จันทรสา ธนพร เปี่ยมสกุล ชนาภา บุตรเพ็ง กฤษฎา กรณ์ ว่องไว และวิบูล เป็นสุข. (2556). บริบทชุมชนหมู่บ้านโคกล่าม-แสงอร่าม ตำบลกุด หมากไฟ อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี โครงการปิดทองหลังพระ สืบสานแนว พระราชดำริ. วารสารเกษตรพระวรุณ, 10(2), 85-94.
[8] Landahl, G. (2003). Biogasas VehicleFuel: A European Overview. สืบค้นจาก http://213.229.136.11/bases/ainia_agrobiomet.nsf/0/10AFAFA77AE1EDECC1257 651007BFA83/$FILE/Trendsetter.pdf.
[9] Ofoefule, Akuzuo U., Nwankwo, Joseph I., Ibeto, Cynthia N. (2010). Biogas Production from Paper Waste and its blend with Cow dung. สืบค้นจาก https://www.researchgate.net/publication/303541582_Biogas_Production_from _Paper_Waste_and_its_blend_with_Cow_dung.
[10] กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษณ์พลังงาน. (2556). คู่มือไบโอแก๊ส เซฟตี้. สืบค้นจาก https://webkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Biogas%20Safety _Handbook.pdf.
[11] รสสคุนธ์ ชัยแก้ว. (2559). แนวทางการสร้างความยั่งยืนในการผลิตก๊าซชีวภาพระดับ ครัวเรือนและชุมชน กรณีศึกษาอำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี. วารสารการพัฒนาชุมชน และคุณภาพชีวิต. 4(1), 146 – 161.
[12] อุบล ตันสม สมภพ เภาทอง ปิยศิริ สุนทรนนท์ สินไชย และ นิสาพร มูหะมัด. 2563. การ ผลิตก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนตำบลบางโกระและตำบลช้างให้ ตก จังหวัดปัตตานี. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่. 12(3), 207-222.
[13] พัชรินทร์ ฤชุวรารักษ์ วิเชียร เกิดสุข ดิรก สาระวดี วิจิตร จันทรมาศ และวชิราพร เกิดสุข. (2556). การศึกษาผลการใช้พลังงานทดแทนเพื่อการหุงต้ม ในระดับครัวเรือน. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 5(2), 45-59.
[14] อันธิกา เพชรี และนิสาพร วัฒนศัพท์. (2560). ความสัมพันธ์ระหว่างการอบรมเกี่ยวกับเทคโนโลยีก๊าซชีวภาพกับความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีก๊าซชีวภาพ ของประชาชนในตำป่า แฝก อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย. การประชุมวิชาการการสัมมนาเครือข่ายนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ครั้งที่ 16, หน้า 931-949.

ดาวน์โหลด PDF